در توضیحات قبلی نحوه راه‌اندازی DHCP سرور را برایتان توضیح دادیم. در این بحث قصد داریم راه اندازی سرویس وابسته‌ای به DHCP در شبکه‌های بزرگ به نام DHCP RELAY AGENT را آموزش دهیم.
علت راه‌اندازی DHCP RELAY AGENT
زمانی‌که سیستمی به شبکه متصل می‌شود درخواست IP خود را به صورت broadcast در شبکه ارسال می‌کند تا به دست سرور DHCP برسد. سرویس‌های زیادی هستند که پیام‌های خود را broadcast می‌کنند. هر چقدر تعداد پیام‌های broadcast در شبکه زیاد باشد، بار ترافیکی که دیتای خاصی ندارد در شبکه بالا می‌رود. این موضوع زمانی که تعداد broadcastها زیاد شود باعث کند شدن شبکه خواهد شد. برای کم کردن میزان broadcastهای سرویس DHCP از قابلیت RELAY AGENT استفاده می‌شود. این قابلیت مربوط لایه3 می‌باشد و روترها یا سوئیچ‌ها پس از دریافت درخواست‌های IP از کلاینت‌ها، این درخواست‌ها را به صورت unicast برای سرور مربوطه ارسال می‌کنند و پس از دریافت پاسخ، آن‌را به کلاینت اصلی تحویل می‌دهد.
با توجه به اینکه سوئیچ یا روتر پیش از سرور DHCP درخواست IP کاربر را دریافت می‌کند، مسلما کلاینت و سرور در یک رنج شبکه قرار ندارند. در طراحی‌های استاندارد در شبکه‌های بزرگ اولین مفهومی که در ذهن طراح شبکه می‌آید VLAN است. از آنجایی که روتر یا سوئیچ لایه3 ای که routing انجام می‌دهد ترافیک broadcast را از خود عبور نمی‌دهد، یکی از روش‌های رساندن درخواست به سرور راه‌اندازی یک سرور به ازای هر رنج می‌باشد!! صرف نظر از این کار غیرمنطقی، برای رساندن درخواست کاربر به سرور DHCP نیاز به راه‌اندازی DHCP RELAY AGENT داریم و راه‌اندازی DHCP RELAY AGENT وابسته به وجود VLAN است.
نحوه کار DHCP RELAY AGENT
پس از دریافت پیام broadcast درخواست IP، دستگاه یک پیام جدید با مشخصات خود که در رنج شبکه درخواست اولیه برای سرور DHCP ارسال می‌کند. پس از دریافت پاسخ از سرور DHCP، دستگاه اطلاعات پاسخ را از طرف خود برای کلاینت اصلی ارسال می‌کند.
توجه داشته باشید که برای راه‌اندازی DHCP RELAY AGENT نیاز به دستگاهی است که در لایه3 کار کند و سوئیچ‌های لایه2 امکان راه‌اندازی را ندارید.
IP-helper
DHCP RELAY AGENT در سیسکو با عنوان IP Helper شناخته می‌شود. برای راه‌اندازی DHCP RELAY AGENT از دستور ip helper-address 192.168.100.10 استفاده می‌شود که IP:192.168.100.10 آدرس DHCP سرور است.
همانطور که اشاره کردیم، RELAY AGENT قابلیت لایه3ای است و امکان راه اندازی بروی سوئیچ‌ها لایه2 ندارد. بنابراین، برای راه‌اندازی ip helper بایستی بروی روتر یا سوئیچ‌ها لایه core و یا distribute راه‌اندازی شود. توجه داشته باشید که هر VLAN نیاز به agent خود دارد، به همین علت، باید دستور ip helper بایستی بروی هر interface vlan ثبت شود.
راه‌اندازی سناریو برای تسلط بیشتر به موضوع
شبکه کوچک زیر را در نظر بگیرید
در این شبکه می‌خواهیم براساس اطلاعات موجود در طرح DHCP RELAY AGENT راه‌اندازی کنیم. اولین آدرس در هر رنج را به gateway آن رنج اختصاص می‌دهیم.
در ابتدا تمام پورت‌های سوئیچ لایه3 را به حالت ترانک می‌بریم تا بتوانند اطلاعات VLANها را از طریق پروتکل VTP انتقال دهند.
سپس VLAN بندی و تنظیمات VTP را در سوئیچ لایه3 انجام می‌دهیم.
در ادامه، بروی سوئیچ‌های لایه2 تنظیمات VTP را انجام می‌دهیم تا دیتابیس VLAN را دریافت کنند.
دریافت دیتابیس VLAN توسط سوئیچ‌های لایه2
قرار دادن هر پورت در VLAN مرتبط براساس سناریو
تعریف interface vlan در سوئیچ لایه3 و آدرس‌دهی آن‌ها
راه‌اندازی inter vlan routing در سوئیچ لایه3 با استفاده از دستور ip routing
و در نهایت راه‌اندازی ip helper بروی هر interface vlan
پس از انجام تمام این تنظیمات، اگر سرور DHCP به ازای هر رنج تنظیم نشده باشد، کار تکمیل نمی‌شود. این تنظیمات را بروی سرور DHCP در شبیه‌ساز cisco packet tracer انجام می‌دهیم
نتیجه در PCهای مختلف
و در انتها تست ارتباط بین سیستم‌ها
